خون بس

خون بس یک نا بهنجاری فرهنگی - اجتماعی در برخی نقاط کشور است که در صورت مرگ یک یا چند نفر در درگیری و نزاع میان دو گروه از عشایر یا طوایف ، ریش‌سفیدان برای پایان دادن به اختلاف ها و جلوگیری از خون‌ریزی بیشتر، دختری از نزدیکان قاتل را به عقد یکی از نزدیکان مقتول در می‌ آوردند.
این دختران در بیشتر موارد برخلاف اراده خود مجبور می شوند به نکاح کسی دربیایند و در زبان های محلی به آنها زن (یا عروس) فُصلیه ای (یا دیه ای) می گویند.
آنها در خانواده داماد ، همواره به دیده حقارت نگریسته می شوند و مورد آزار خانوادهٔ شوهر قرار میگیرند.

به عنوان مثال بسیار پیش می آید که وقتی او در موضوعی اظهار نظری می کند که ناخوشایند بقیه است ، فصلیه ای یا دیه ای بودن او را با طعن و کنایه یادآور می شوند .

همچنین این زنان ، نسبت به دیگر زنان جامعه از حقوق کمتری برخوردار خواهند بود. مثلاً در مناطقی که شیربها رسم است ، در ازدواج این قبیل زنها ، شیربها در نظر گرفته نمی شود.

از جمله مشکلات این رسم می توان به تبعیض و نگاه مادی به زن اشاره نمود.

هرچند امروزه این سنت نسبت به گذشته کاربرد کمتری دارد ولی عده ای از آن به عنوان سنتی پسندیده جهت جلوگیری از ادامه نزاع  یاد می‌کنند و سعی در ثبت ملی آن دارند.